Fluorescencja diamentu
FLUORESCENCJA DIAMENTU
Fluorescencja diamentu jest zjawiskiem, które opisuje rodzaj luminescencji, czyli świecenia krótkotrwałego diamentu, obserwowanego w długofalowym promieniowaniu UV.
Promieniowanie UV( ultrafioletowe, nadfioletowe), to promieniowanie elektromagnetyczne o długości fali od 100 - 400 nm. Promieniowanie UV można podzielić na trzy pasma:
- UVA - o długości fali od 320 - 400 nm,
- UVB - o długości fali od 280 - 320 nm,
- UVC - o długości fali od 100 - 280 nm.
Ze względu na czynniki wzbudzające do świecenie, luminescensję możemy podzielić na:
- chemiluminescencja
- elektroluminescencja
- elektronoluminescencja
- fotoluminescencja
- radioluminestencja
- rendgenoluminestencja
- sonoluminestencja
- tryboluminestencja
W badaniach gemmologicznych diamentów, największe znaczenie ma fotoluminescencja. Powstaje ona przez pochłonięcie promieniowania elektromagnetycznego, z obszaru widzilnego, ultrafioletu lub podczerwieni. Pochłonięta energia jest emitowana także w postaci światła, o energii mnijszej o energii światła wzbudzjącego.
Zjawisko fotoluminescencji dzielimy ze względu na czas pomiędzy pochłonięciem energii a wyemitowaniem energii na:
- fluorescencję
- fosforescencję
Zjawisko fluorescencji, czyli świecenie krótkotrwałe występuje wtedy, jeżeli od pochłonięcia światła przez cząsteczkę do jego emisji nie upłynęło więcej niż 10 do -8s.
W przypadku gdy czas pomiędzy pochłonięciem światła a jego emisją jest dłuższy niż 10 do -8s , zjawisko to nosi nazwę fosforescencji. Jest to świecenie długotrwałe, dochodzące do kilku godzin lub nawet dni.
DLACZEGO DIAMENTY MAJĄ FLUORESCENCJĘ
Fluorescencja diamentu związana jest najczęściej z:
- domieszką obcych pierwiastków tzw. aktywatorów, taki jak atomy azotu znajdujące się w określonej konfiguracji
- obecnością defektów sieciowych zdolnych do absorpcji promieniowania
Fluorescencję wykazuje ok. 25 -30% ogólnej liczby diamentów naturalnych. Najczęściej występujący kolor fluorescencji to niebieski - występuje ona aż w 95 % wszystkich kamieni fluoryzujących. 2 % diamentów naturalnych wykazuje fluorescencję różową.
OCENA INTENSYWNOŚCI FLUORESCENCJI
Badanie pozwalające ocenić stopień fluorescencji diamentu, wykonuje się w świetle nadfioletowym o długofalowym promieniowaniu UV przy długości fali 365 nm, na czarnym nie fluoryzującym podłożu. Zaobserowaną fluorescencję diamentu porównuje się z serią kamieniami wzorcowych, w ten sposób określając stopień świecenia diamentu czyli jego fluorescencję. W tak wykonanej ekspertyzie, barwa fluorescencyjna powinna być wymieniana łącznie z jej stopniem.
Rozróżniamy pięć stopni fluorescencji.
- NONE - brak
- FAINT - słaba
- MEDIUM - średnia
- STRONG - silna
- V. STRONG - bardzo silna
WPŁYW FLUORESCENCJI NA WARTOŚĆ DIAMENTÓW
Zwolennicy szczegółowego określania fluorescencji diamentów i włączenia jej do systemu klasyfikacji diamentów swoje wnioski uzasadniają w następujący sposób:
- diamenty niefluoryzujące są znacznie czystrze niż diamenty fluoryzujące
- diamenty niefluoryzujące o barwie D-E-F, są znacznie rzadziej spotykane niż te fluoryzujące
- diamenty fluoryzujące zawsze mają nieco mglisty wygląd, co przy klasyfikacji czystości może mieć duże znaczenie, szczególnie gdy przedmiotem badania są diamenty o czystości klasy Flawless lub Internally Flawless
- diamenty oszlifowane o lekko żółtym odcieniu barwy mogą wykazywać w świetle dziennym zjawisko silnej niebieskiej fluorescencji, w związku z czym sprawiają wrażenie kamieni o dużo wyższej klasie barwy
Ośrodki gemmologiczne z całego świata wywierały wpływ na koniecznoć powiązania fluorescenji oraz jej wpływu na barwę diamentu, a pośrednio na wartość diamentów. Międzynarodowy cennik diamentów - Rapaport Diamond Report, zaczął uwzględniać wpływ fluorescencji na barwę diamentów. I tak cena diamentów o barwie od D do I (barwy diamentów) o silnej niebieskiej fluorescencji jest w stosunku do diamentów niefluoryzującch niższa o 8 - 12 %.
Energia absorbowana przez układ musi zostać wyemitowana. Lumen po łacinie znaczy światło.